دو قطبی سیاسی حول اژهای؛ رئیس جدید قوه قضائیه
پس از انتخاب سیدابراهیم رئیسی به عنوان رئیس جمهور، غلامحسین محسنی اژهای، وزیر اطلاعات و معاون سابق قوه عدلیه به عنوان رئیس جدید قوه قضائیه منصوب شد. اژهای سابقه بلند مدتی در مناسب قضائی و اطلاعاتی دارد و طی سال‌های فعالیت، موضوعاتی مانند برکناری از وزارت اطلاعات، قضاوت دادگاه کرباسچی و آموزش سوت بلبلی در دانشگاه، توجهات افکار عمومی و رسانه‌ها را به وی جلب کرده است.
نمودار انتشار و آمار محتوا درباره رئیس جدید قوه قضائیه
از زمان انتصاب اژهای در سمت ریاست دستگاه قضا، موجی با بیش از ۶۹ هزار توئیت و ۵۳ هزار ریتوئیت در توئیتر شکل گرفت که کاربران در آن تمجید یا انتقاد خود را نسبت به عملکرد و کارنامه اژهای ابراز کردند. در تصویر زیر که از سامانه دیتاک استخراج شده می‌توان مشاهده کرد پیش از اعلام رسمی انتصاب، موج پیش‌بینی‌ها و اخبار غیررسمی ریاست جدید آغاز شده بود و با اعلام رسمی دفتر رهبری در تاریخ ۱۰ تیرماه، واکنش‌ها با شیب تندتری ادامه یافت.
در ادامه روز جمعه، نمودار با شیب کمتری نسبت به روز قبل، روندی نزولی در پیش گرفت که تا به امروز تداوم یافته است. همچنین رصد دیتاک از سایر بسترها نشان می‌دهد واکنش‌ها به ریاست جدید قوه قضائیه در بستر خبر با ۳۷۰۰ محتوا و در بستر تلگرام با ۱۴ هزار پست و مجموع ۳۴ میلیون بازدید، بازتاب داشته است.
ابر هشتگ‌های پرتکرار رئیس جدید قوه قضائیه
بر اساس سامانه دیتاک، هشتگ #اژهای به طور مشخص با نزدیک به ۲۹ هزار تکرار، اصلی‌ترین هشتگ این جریان بود. پس از #اژهای، هشتگ #محسنی_اژهای با بیش از چهار هزار تکرار و هشتگ #رئیسی با تقریبا دو هزار تکرار به ترتیب در رده‌های بعدی این لیست قرار گرفته‌اند. برخی از منتقدان، هشتگ اژهای به همراه یک متن اعتراضی در کنار هشتگ #اعتصابات_سراسری به کار گرفته‌اند تا با این کار پیوندی میان دو موج انتقادی ایجاد کنند و کاربرانی را که ذیل هشتگ اعتصابات سراسری فعال بوده‌اند به فعالیت مشابه در موج مخالفت با انتصاب اژهای دعوت کنند.
تحلیل شبکه ریتوئیت موج رئیس جدید قوه قضائیه
تحلیل دیتاک از شبکه انتشار این موج، از دو قطبی ایجاد شده میان موافقان و مخالفان این انتصاب پرده بر‌می‌دارد. در قطب سمت چپ که متشکل از سه خوشه اصلی است، حامیان و طرفداران ریاست محسنی اژهای قرار دارند و در خوشه‌های قطب راست شبکه، مخالفان و منتقدان وی فعالیت می‌کنند. در این بین، خوشه آبی به مانند یک میله دو قطب شبکه را به هم متصل نموده و تنوع ایده‌ها در آن مشهود است.
این مطلب را از دست ندهید: ناآرامی‌های بنزینی در شبکه‌های اجتماعی
خوشه‌های بنفش، مشکی و نارنجی
در قطب سمت چپ که نزدیک به ۵۰ درصد از کل شبکه را اشغال کرده، خوشه‌های بنفش، مشکی و نارنجی قرار دارند. در این خوشه‌ها شاهد پیام‌هایی در حمایت و امیدواری نسبت به انتخاب اژهای هستیم. به طور نمونه، علی‌اکبر رائفی‌پور، سوت بلبلی را نقطه قوت او در مدیریت اتمسفر دانشگاه به شمار آورده و حسین دلیریان به نیکی از قصد اژهای برای ارتباط‌گیری مستقیم با خبرگان خبر داده است.
خوشه‌های قرمز و سبز
در سوی مقابل و در خوشه‌های قرمز و سبز (۲۷ درصد از کل شبکه) که در سیطره براندازان و منافقین قرار دارد، از اژهای به عنوان یکی از عناصر پروژه تک‌پایه‌کردن نظام یاد شده است. نکته جالب توجه آن است که خوشه منافقین (قرمز) از دیگر کاربران برانداز جدا گشته و علی رغم نزدیکی به آن‌ها به طور مستقل به انتقاد تند علیه اژهای می پردازد.
خوشه آبی
در نهایت به نظر می‌رسد خوشه آبی (۱۳.۲%) که صورت میله‌ای شکل به خود گرفته و نظرات در آن پراکندگی بالایی دارد در اختیار اصلاح‌طلبان باشد. کاربران موثر این خوشه از جمله هادی مهرانی و حسین باستانی، برخورد اژهای با کرباسچی و احراز نشدن تخلفات اکبر طبری و فاضل لاریجانی را از نقاط تاریک کارنامه اژهای به شمار آورده و ناامیدی خود را نسبت به این انتصاب مخفی نکرده‌اند. کابران این خوشه اگرچه میان دو قطب اصلی شبکه توزیع شده‌اند اما چگالی زیاد منتقدان اژهای در نزدیکی قطب مخالفان نشان‌دهنده گرایش اصلاح‌طلبان به انتقاد از ریاست جدید قوه قضائیه است.
جمع بندی تحلیل
ما در این گزارش واکنش‌های کاربران فضای مجازی به انتصاب غلامحسین محسنی اژهای را به طور موشکافانه‌ای زیر ذره‌بین رصد و تحلیل خود قرار دادیم تا به فهم عمیق‌تری از ماهیت و لایه‌های زیرین کنش در این جریان توئیتری دست یابیم. همانطور که در بالا ذکر شد تغییر ریاست دستگاه قضا مانند بسیاری از موضوعات سیاسی دیگر، به یک دو قطبی در فضای توئیتر فارسی بدل شده است. در یکی از قطب‌ها، کاربران در حمایت از اژهای به پا خاسته و در طرف دیگر پرچم دشمنی با او برافراشته شده است. تحقیقات علمی نشان داده در زمان‌هایی که افکار عمومی و نظرات کاربران در دو قطب دور از هم تفکیک می‌شوند، تندروی‌ها افزایش می‌یابد و نظرات به سمت توهین و فحاشی میل می‌کند. تحلیل محتوای خوشه‌های این شبکه نیز مهر تاییدی بر این ادعای آکادمیک است.
