اخبار جعلی یا فیک نیوز از نظر برخیها میتواند به یکباره باعث رشد یک رسانه یا روابط عمومی یک کسب و کار شود. این اخبار میتواند از موضوعات بیسروته کوچه بازاری تا موضوعات مهم روز را شامل شود. کاربران اینترنت اغلب با دیدن یک تیتر جذاب ممکن است کنجکاو شوند و فورا بر روی لینک کلیک کنند. اما بعد چه میشود؟ آیا به تاثیر فیک نیوز بر روی کاربران و روابط عمومی سازمان فکر کردهاید؟
در سال ۲۰۱۷ یک موسسه تحقیقاتی به بررسی تاثیر اخبار جعلی بر روی روابط عمومی پرداخت. نتایج این تحقیقات نشان داد اخبار جعلی و داستانهای بیاساس به سه دلیل رشد میکنند:
۱) کم هزینه بودن انتشار فیک نیوز
برای ایجاد فیک نیوز و اخبار جعلی هزینه زیادی نیاز نیست. هر کسی میتواند بدون منبع، تحقیق و تلاش زیادی شروع به داستانهای دروغ کند. همین موضوع بسیاری از کسب و کارها را بر آن میدارد تا بدون هزینه، فقط محتوا تولید کنند. این کار به دانش و اطلاعات نیاز ندارد. تقریباً هر کسی با داشتن قدرت تیتر نویسی و مهارت نویسندگی میتواند شروع به نوشتن فیک نیوز کند.
۲) جلب نظر کاربران در شبکههای اجتماعی
از نظر بسیاری از کسب و کارها، فعالیت در شبکههای اجتماعی کاری سخت، زمانبر و پرهزینه است. کاربران به هر تیتری توجه نمیکنند. وارد هر صفحهای نمیشوند. بر روی هر لینکی کلیک نمیکنند و … . همه این مشکلات باعث شده است برخی از کسب و کارهای نوپا روش ساخت اخبار جعلی را انتخاب کنند.
آنها با استفاده از تیترهای جذاب اما دروغ، سعی دارند توجه کاربران را به سمت خود جلب کنند. کافیست سری به اکسپلور برخی از شبکههای اجتماعی از جمله اینستاگرام بزنید، تیترهایی که در نگاه اول جذابند و شما را به سمت خود میکشانند عموما در این صفحه مشاهده میشوند. اما همین که شروع به خواندن نظرات کاربران میکنید، متوجه دروغ بودن محتوا میشود.
البته این مساله خاص اینستاگرام نیست بلکه در شبکههای دیگری مثل تلگرام، لینکدین، توییتر، فیسبوک و پینترست هم چنین استراتژی به وفور دیده میشود. دلیل آن جلب توجه کاربران برای افزایش بازدهی یک کسب و کار یا صفحه است.
۳) تیترهای دروغ برای تبلیغات
سومین دلیلی که باعث میشود برخی فیک نیوز را در روابط عمومی ترجیح دهند، تبلیغات است. برخی از تیترهای تبلیغاتی برای جلب نظر مصرفکنندگان آنقدر اغواگر و فریبنده هستند که آنها را برای باز کردن لینک یا صفحه تهییج میکنند. اما در نهایت کاربر متوجه جعلی بودن خبر میشود.
بیشتر بخوانید: اخبار جعلی یا Fake News چیست؟ چگونه میتوان اخبار جعلی را از اخبار واقعی جدا کرد؟
تاثیر فیک نیوز بر روابط عمومی کسب و کارها چیست؟

حالا که مشخص شد برخی از کسب و کارها به چه دلیل به اخبار جعلی روی میآورند، لازم است با تاثیرات منفی آن نیز آشنا شوید. از جمله نتایج این استراتژی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
فرار سریع کاربر از صفحه
وقتی کاربران با چیزی که انتظار دارند، روبرو نمیشوند، خیلی زود صفحه را ترک میکنند. در برخی از پلتفرمها ترک سریع صفحه از سوی کاربر یک زنگ خطر است. برای مثال در موتورهای جستجویی مثل گوگل اگر کاربر سریع صفحه را ترک و به سراغ URL دیگری برود، باعث افزایش بانس ریت (نرخ پرش) و کاهش رتبه صفحه میشود.
به تازگی شبکههایی مثل اینستاگرام هم حساسیت زیادی روی مدت زمان حضور کاربر در صفحه نشان دادهاند. حال آنکه اخبار جعلی و فیک نیوز باعث خروج کاربران از صفحه میشود. آنها به دلیل کنجکاوی وارد صفحه میشوند، اما همین که با مطلب مفیدی روبرو نمیشوند و یا متوجه دروغ بودن خبر میشوند، فوراً صفحه را ترک میکنند. این موضوع آسیب زیادی را به کسب و کار آنلاین وارد میکند.
-
بیاعتباری کسب و کار در نزد کاربران
یکی دیگر از نتایج منفی فیک نیوز بر روی روابط عمومی سازمان، بیاعتباری کسب و کار است. داستان چوپان دروغگوی کتاب ادبیات دبستان را بخاطر دارید؟ او با یک دروغ مردم روستا را اطراف خود جمع کرد. اما دفعات بعد که گرگ آمد کسی حرفش را باور نکرد. اخبار فیک درست مثل این داستان نوستالژی میماند. در ابتدا میتواند مخاطب زیادی را جذب کند. اما در نهایت باعث بیاعتباری کسب و کار و بیاعتمادی مخاطبان نسبت به یک برند میشود.
بعد از این حتی اگر تلاش کنید اخبار واقعی را منتشر کنید، به دلیل اخبار جعلی سابق، نمیتوانید اعتماد کاربران را کاملا جلب کنید.
در یک مطالعه تحقیقاتی برای سنجش میزان اعتماد کاربران به اخبار جعلی، ۴۰ سوال آسان و بدیهی طراحی شد. سپس از کاربران خواسته شد تا به سوالات پاسخ دهند. در انتها کاربر باید پاسخنامه را نگاه میکرد تا خودش پاسخهای درست را بررسی کند. در پاسخنامه به ۲۰ سوال پاسخ درست و به ۲۰ سوال پاسخ اشتباه داده شده بود. کاربر وقتی مشاهده میکرد که به سوالات بدیهی پاسخ اشتباه داده شده، دچار تردید میشد و سریع صفحه را ترک میکرد.
-
کاهش فروش و بازدهی کسب و کارها
مهمترین پیامد فیک نیوز بر روی روابط عمومی، کاهش راندمان کاری در شرکتها و کسب و کارهای مختلف است. وقتی یک شرکت اقدام به انتشار اخبار جعلی و دروغ میکند، مخاطب را نسبت به خدمات و محصولات خود مردد خواهد کرد. آیا شما به عنوان یک مصرف کننده حاضرید به یک متخصص دندانپزشکی که مدام در حال انتشار اخبار جعلی است، مراجعه کنید؟
مطمئنا با خود فکر میکنید وقتی او در انتشار خبر صداقت ندارد، لابد در خدماترسانی به مشتریان هم بیمسئولیت است. به همین راحتی فیک نیوز میتواند روابط عمومی را تضعیف کرده و شما را به فردی سوءاستفادهگر، دروغگو و بیاعتبار تبدیل کند.
-
بازگشت به بازار به زمان و هزینه زیاد نیاز دارد
یکی دیگر از تاثیرات اخبار جعلی بر روی روابط عمومی، به هدر دادن سرمایه و زمان است. وقتی یک برند به دلیل انتشار اخبار بیاساس و دروغ اعتبار خود را در بازار مصرف از دست میدهد، برای اینکه مجددا خود را بازیابی کند، به زمان و هزینه زیادی نیاز دارد. گاهی حتی شاید بعد از سالها نتواند اعتماد سابق خود را برگرداند. حتی در مواردی کسب و کار مجبور به تغییر نام برند میشود. از سوی دیگر تبلیغاتی که باید برای برگرداندن اعتبار و هویت واقعی صورت بگیرد، هزینه بالایی دارد.
چطور از اخبار جعلی فاصله بگیریم؟
با توجه به تاثیرات منفی که فیک نیوز بر روی یک کسب و کار برجا میگذارد، لازم است برای انتشار اخبار واقعی و درست تلاش کرد. بدین منظور راهکارهای زیر را به شما توصیه میکنیم:
-
از تخریب نام رقبا برای جلب توجه خودداری کنید
یکی از راههای تخریب رقیب، انتشار اخبار جعلی است. در حالی که با مشخص شدن واقعیت، شما به برندی غیرواقعی و فیک تبدیل میشوید. بنابراین در هر شرایطی از انتشار اخبار نادرست و بدون منبع خودداری کنید. حتی اگر انتشار این خبر به ظاهر به سود شما باشد. فراموش نکنید در نهایت این برند شماست که آسیب میبیند.
-
قبل از انتشار منابع را بررسی کنید
قبل از اینکه اقدام به انتشار اخبار کنید، ابتدا رفرنس آن را به دقت بررسی کنید. حتی اگر لازم است ساعتها زمان صرف کنید و به وبسایتهای معتبر سر بزنید، چندین منبع را با هم بررسی کنید و فقط یک منبع را در نظر نگیرید.
-
برای اثبات اخبار جعلی تلاش کنید
گاهی اخبار جعلی در فضای وب منتشر میشود که دهان به دهان میچرخد و صفحات زیادی در مورد آن مینویسند. اما شما به عنوان یک برند معتبر، باید برای اثبات دروغ و جعلی بودن یک خبر فیک تلاش کنید. با این روش به تدریج توجه بسیاری از کاربران را به سمت خود جلب میکنید.
-
از تبلیغ کردن در صفحات جعلی خودداری کنید
برخی از وبسایتها و یا صفحات در شبکههای اجتماعی اقدام به انتشار محتواهای غیرواقعی و اصطلاحا فیک نیوز میکنند. برای تبلیغات هیچگاه به سراغ چنین صفحات و وبسایتهایی نروید. زیرا حتی نزدیکی و ارتباط با آنها، به برند شما آسیب میزند.
-
خود را به منبعی معتبر تبدیل کنید
انتشار اخبار واقعی کار راحتی نیست. از سویی به زمان نیاز دارد و از سوی دیگر نیازمند هزینه بالایی است. حتی اگر مجبورید اخبار را با فواصل زمانی طولانی منتشر کنید هم به سراغ اخبار دم دستی و نادرست نروید. کیفیت مهمتر از کمیت است.
قبل از انتشار یک خبر با منبع خبر تماس بگیرید. حتی اگر لازم است با او دیدار کنید تا از واقعی بودن خبر مطمئن شوید.
استفاده از ابزار دیتاک برای بررسی منابع موثق
یکی از راههای تشخیص اخبار جعلی و نادرست، استفاده از ابزارهای کاربردی و مؤثر است. دیتاک یکی از همین ابزارهاست که به شما کمک میکند جعلی یا واقعی بودن یک خبر را با دقت بالایی تشخیص دهید. به این صورت که بخش کوتاهی از خبر را در ابزار جستجو میکنید. سپس دیتاک منابع انتشار را همراه با ذکر تاریخ، ضریب نفوذ منبع و اصل یا کپی بودن مطلب برای شما نمایش میدهد.
با کمک این ابزار کاربردی میتوانید هر گونه خبری را که در فضای مجازی یا اینترنت منتشر میشود، از نظر جعلی یا واقعی بودن بررسی کنید. همچنین تعداد نظرات و بازدیدهای یک محتوا نیز برایتان قابل مشاهده است. با این دادهها سرعت تشخیص محتواها و اخبار جعلی افزایش مییابد.
[button color=”red” size=”big” link=”https://dataak.com/%d8%b3%d8%a7%d9%85%d8%a7%d9%86%d9%87-%d8%b1%d9%88%d8%a7%d8%a8%d8%b7-%d8%b9%d9%85%d9%88%d9%85%db%8c-%d8%af%db%8c%d8%aa%d8%a7%da%a9/” icon=”” target=”true” nofollow=”false”]درخواست دموی سامانه سوشال مانیتورینگ دیتاک[/button]
آیا شما هم تجربهای از مواجهه یا انتشار اخبار جعلی داشتهاید؟ برخورد شما با کسب و کارهایی که سعی در انتشار یا حمایت از اینگونه اخبار را داشتهاند چگونه بوده است؟